moderate grayish violet to moderate reddish purple

Sunday, February 04, 2007

Münir Nurettin Selçuk


Ο Münir Nurettin Selçuk γεννήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα (1899 με 1901) στην Κωνσταντινούπολη όπου και πέθανε στις 27 Απριλίου, 1981. Μαθητής του Zekaizade Ahmed Efendi, ενός από τους σημαντικότερους δασκάλους στην εποχή του, αυθεντία στο ρεπερτόριο της κλασσικής Οθωμανικής μουσικής. Στα επόμενα χρόνια της εκπαίδευσης του έγινε μέλος της Şark Musikisi Cemiyeti, μιας διάσημης μουσικής κοινότητας με ταλαντούχους μουσικούς και γνώστες του αντικειμένου όπως ο Ali Rıfat Çağatay και ο Bestenigar Ziya Bey. Ο νέος Selçuk έκανε την πρώτη του εμφάνιση ως σολίστ στις συναυλίες που οργάνωνε η συγκεκριμένη κοινότητα.

Με υποτροφία της
His Master's Voice record company, πήγε στο Παρίσι το 1928 και για 2 χρόνια έκανε μαθήματα για να βελτιώσει την τεχνική του. Όταν επέστρεψε στις 22 Φεβρουαρίου, 1930, έδωσε μια συναυλία στο Γαλλικό Θέατρο (French Theatre) στο Beyoğlu, που θεωρείται σημείο αναφοράς για την Οθωμανική κλασσική μουσική. Αυτό το ιστορικό γεγονός για την τουρκική μουσική – παρουσιασμένο για πρώτη φορά σε μοντέρνα σκηνή – μαζί με μια σειρά από συναυλίες που ακολούθησαν, εδραίωσαν ένα νέο είδος εκτέλεσης στην τουρκική έντεχνη μουσική δημιουργώντας υψηλά μέτρα και σταθμά που ελάχιστοι αοιδοί μπόρεσαν να φτάσουν. Ανάμεσα σε όλα, ο Selçuk ήταν κι ο πρώτος που εκτέλεσε μουσικό έργο όρθιος. Πριν από τη συγκεκριμένη συναυλία, η συνήθης πρακτική για τους παραδοσιακούς μουσικούς ήταν να κάθονται άνετα και να τραγουδούν μπροστά σε ολιγάριθμο ακρωατήριο σε ιδιωτικές συγκεντρώσεις και μικρής κλίμακας συναντήσεις.

Ξεκινώντας στη δεκαετία του ‘20, ο
Selçuk ηχογραφεί δίσκους των 78 στροφών, για τις εταιρείες, His Master's Voice, Orfcon Record, Polydor, Odeon, και Pathe Record. Αυτοί οι δίσκοι τον έκαναν διάσημο παντού στην Τουρκία. Στα 1954 έγινε διευθυντής της ορχήστρας του Istanbul Conservatory και παρουσίασε ως μαέστρος και σολίστ περισσότερες από 300 συναυλίες μέχρι το 1976, κλείνοντας μια 22χρονη πορεία θριάμβου.

Ο
Selçuk είναι αναμφίβολα ο σημαντικότερος αοιδός της Οθωμανικής μουσικής στον 20ο αιώνα. Η επιρροή του δεν συγκρίνεται με κανενός άλλου τούρκου τραγουδιστή. Ο τρόπος και το ύφος της μουσικής του εκτέλεσης ήταν τόσο καθοριστικά που τα μουσικά στυλ στην Τουρκία μετά την εμφάνιση του χωρίστηκαν σε κατηγορίες "προ Selçuk" και "μετά Selçuk".

Η σημαντικότερη συνδρομή του
Selçuk στην τεχνική εκτέλεσης των μουσικών έργων ήταν η εισαγωγή ενός απλούστερου, ειλικρινούς και σίγουρα πιο μελωδικού στυλ. Οι παλαιότεροι τραγουδιστές είχαν τη συνήθεια να χρησιμοποιούν πολλούς διακοσμητικούς λαρυγγισμούς για να εντυπωσιάσουν. Αυτά τα στολίδια ήταν ιδιόμορφα χαρακτηριστικά των αφηγητών του Κορανίου και ο Selçuk κατάφερε γρήγορα να ορίσει ξεκάθαρα τις διαφορές ανάμεσα στην θρησκευτική και την κοσμική μουσική, κρατώντας το gazel (ποιητική φόρμα με δίστιχα που μοιράζονται ρίμα και ακολουθεί επωδός) αλλά εξελίσσοντας το σε μια πιο λαϊκή έκδοση του Οθωμανικού φωνητικού αυτοσχεδιασμού. Γενικά, κατάφερε να αποδώσει με τον πιο σχετικό και ουσιαστικό τρόπο, τόσο τις θρησκευτικές, όσο και τις κοσμικές μουσικές συνθετικές φόρμες. Ωστόσο οι καινοτομίες που εισήγαγε στην εκτέλεση δεν ακούστηκαν ξένες, ούτε προκάλεσαν τη φύση της Οθωμανικής κλασσικής μουσικής. Τουναντίον κατάφερε να συνενώσει το παλαιό με το νέο, το παραδοσιακό με το μοντέρνο.

Το ρεπερτόριο που διέθετε στην κλασσική Οθωμανική μουσική ήταν τεράστιο. Ακόμα και μια γρήγορη ματιά στους δίσκους του, είναι αρκετή για να δείξει το εύρος των συνθέσεων που ήξερε και είχε αποδώσει. Ακόμα περισσότερο είχε βαθιά γνώση των πιο αυθεντικών αποδόσεων και ερμηνειών των κλασσικών συνθέσεων.

Ο
Selçuk ήταν μοναδικός τραγουδιστής με ευκολία να χρησιμοποιεί τη φωνή του σα μουσικό όργανο. Η κλασσική Οθωμανική μουσική, απέκτησε στον 20ο αιώνα δύο κορυφαίους ερμηνευτές που ποτέ άλλοτε δεν είχε και που κατ’ουσία την διέσωσαν: Τον Tanburi Cemil Bey στην οργανική μουσική, και τον Münir Nurettin Selçuk στο τραγούδι. Αυτό που κατάφερε ο Selçuk ήταν να παρουσιάσει το φωνητικό αντίβαρο αυτού που έκανε ο Tanburi Cemil με την οργανική μουσική.

Αυτά έγραψε περίπου ο Bülent Aksoy στην παρουσίαση ενός CD για τη δουλειά που είχε κάνει ο
Münir Nurettin Selçuk για το αρχείο του Istanbul Conservatory.

Ο Münir Nurettin Selçuk συνήθιζε να πηγαίνει και να ψέλνει στο Άγιο Όρος. Οι μοναχοί τον καλοδεχόντουσαν και του έδιναν το αριστερό ψαλτήρι. Λίγο πριν το θάνατο του, στα 1979 περίπου, βρέθηκαν αντιμέτωποι σε μια κόντρα τεριρέμ ο Münir Nurettin Selçuk κι ο Φιρφιρής, μοναχός που μόνο το παρατσούκλι του θυμάμαι από αυτά που έχω ακούσει. Σε εκείνο το παρεκλήσσι, συναντήθηκαν οι 2 από τις 3 σπουδαιότερες φωνές (αντρών) του κόσμου όλου. (Έλειπε ο Nusfrat Fateh Ali Khan!) Κι από ότι λένε κουνήθηκε ο ουρανός κι η γη...

Δυο τραγούδια του Münir Nurettin Selçuk, για να πάρετε μια γεύση:

Aheste Cek Kurekleri

Aziz Istanbul

No comments: