σημειώσεων 002: p a r t i

Ο όρος parti προέρχεται από τη φράση prendre parti (παίρνω θέση, αποφασίζω) και το να πει κάποιος ότι ένα parti είναι καλά εδραιωμένο (trouve) τότε επαινείται μια σύνθεση στην οποία ενοποιείται το "όλον". Κομμάτι της esquisse που ακολουθούσε την analytique στο περίφημο σύστημα σύνθεσης της Beaux-Arts.
Ο όρος παρέμεινε και στο μοντέρνο κίνημα περίπου με την ίδια αξία. Από έξω προς τα μέσα και με το μυαλό πάντα στο "όλον". Αλλά με μια δυναμική διαφορετική.
Το parti ξεπερνάει τον καταδυναστευτικό χαρακτήρα του σχεδίου που έχει εξελιχθεί μέσα σε συγκεκριμένο χρόνο και που ακολουθείται πιστά και χωρίς παρέκκλιση.
Γίνεται ιδεόσχημα. Εκφράζει την ιδέα. Που ναι μπορεί να εξηγηθεί με λόγια προφορικά κι αναλύσεις σε κείμενο, αλλά έρχεται σε αντιπαράθεση με αυτά, με την ευχέρεια να τους αποδεικνύει με την ειλικρίνεια της γραμμής που κυλλάει στο χαρτί, την πρώτη στιγμή που αναπαριστάται μια ιδέα.
Δεν είναι αναγκαίο να είναι κτίριο πια. Μπορεί να είναι μόνο η κυκλοφορία μέσα σε αυτό. Ή η σύνδεση με το έξω. Δεν είναι αναγκαίο να είναι μόνο κάτοψη. Μπορεί να είναι όψη ή τομή ή ακόμα και αξονομετρικό. Μπορεί να είναι σκιά. Μπορεί τρισδιάστατο χάρτινο μοντέλο. Αρκεί να περιέχει την ιδέα και να ελέγχει τον λόγο που η γλώσσα και η γραφή του δίνουν τη δυνατότητα να τρέχει σε θέματα που δεν δείχνει το parti. Κάτι σαν κριτήριο διαψευσισμότητας...
Αλλά και με την ευχέρεια να αλλάξει. Ή να έχει μόνο κάποια μικρή υπόθεση μέσα του που να εξελιχθεί τελικά σε μια θέση. Ή που να είναι κάτι χειροπιαστό αυτό που αναπαριστά, ένα αντικείμενο ή μια πράξη, ή ακόμα και κάτι άπιαστο, μια ουτοπία να την πω με την κανονική της έννοια βέβαια κι όχι με την αρνητικότητα που της καρφώσαν οι νεοπραγματιστές...


Το parti του James Stirling για τον διαγωνισμό του Wallraf-Richardz Museum στην Cologne το 1975. Το σχέδιο είναι ογκομετρικό του χώρου κυκλοφορίας και όχι του κτιρίου. Διαγραμματικά διευκρινίζει μια σειρά από ενδιαφέροντες αλληλοεμπλεκόμενους χώρους διαφόρων εισόδων (foyers) του Μουσείου που "στρίβουν" εκτός του κύριου άξονα σε μια ασύμμετρη σύνθεση αλλά εξαίσια ισορροπημένη, όπου αυτά τα δυναμικά foyers έρχονται σε αντιπαράθεση με το στατικό κενό του καθεδρικού ναού (στο κάτω μέρος του parti).

5 m a u v e s

Inversions or Windings or Changes

The journal Wendingen, published between 1918 and 1931, was considered the magazine of the Amsterdam School.
"remarkable square format and striking typography (H. Th. Wijdeveld)"

σημειώσεων 001

Έχω χάσει την κορδέλα. Την 50άρα!
και το πορτοκαλί sketchbook!!!

Θά'χουν πέσει από πίσω...

HOPI words of WISDOM

"You have been telling the people that this is the Eleventh Hour, now you must go back and tell the people that this is the Hour. And there are things to be considered ... Where are you living? What are you doing? What are your relationships? Are you in right relation? Where is your water? Know your garden. It is time to speak your Truth. Create your community. Be good to each other. And do not look outside yourself for the leader." Then he clasped his hands together, smiled, and said, "This could be a good time! There is a river flowing now very fast. It is so great and swift that there are those who will be afraid. They will try to hold on to the shore. They will feel they are being torn apart and will suffer greatly. Know the river has its destination. The elders say we must let go of the shore, push off into the middle of the river, keep our eyes open, and our heads above water. And I say, see who is in there with you and celebrate. At this time in history, we are to take nothing personally. Least of all, ourselves. For the moment that we do, our spiritual growth and journey comes to a halt. The time of the lone wolf is over. Gather yourselves! Banish the word struggle from your attitude and your vocabulary. All that we do now must be done in a sacred manner and in celebration. We are the ones we've been waiting for."


Oraibi, Arizona Hopi Nation, ELDERS




post για σένα Νανάκο ειδικά, σαν απάντηση στο post του γκρεμού που ανέβασες
και δεν πρόλαβα να σου γράψω αυτό που ήθελα σαν σχόλιο.
Θυμήθηκα αυτή την προτροπή των HOPI και είπα να τη μοιραστώ μαζί σου και με όλους όσους το ανακαλύψουν εδώ.

Münir Nurettin Selçuk

Ο Münir Nurettin Selçuk γεννήθηκε στις αρχές του 20^ου αιώνα (1899 με 1901) στην Κωνσταντινούπολη όπου και πέθανε στις 27 Απριλίου, 1981. Μαθητής του Zekaizade Ahmed Efendi, ενός από τους σημαντικότερους δασκάλους στην εποχή του, αυθεντία στο ρεπερτόριο της κλασσικής Οθωμανικής μουσικής. Στα επόμενα χρόνια της εκπαίδευσης του έγινε μέλος της Şark Musikisi Cemiyeti, μιας διάσημης μουσικής κοινότητας με ταλαντούχους μουσικούς και γνώστες του αντικειμένου όπως ο Ali Rıfat Çağatay και ο Bestenigar Ziya Bey. Ο νέος Selçuk έκανε την πρώτη του εμφάνιση ως σολίστ στις συναυλίες που οργάνωνε η συγκεκριμένη κοινότητα.

Με υποτροφία της His Master's Voice record company, πήγε στο Παρίσι το 1928 και για 2 χρόνια έκανε μαθήματα για να βελτιώσει την τεχνική του. Όταν επέστρεψε στις 22 Φεβρουαρίου, 1930, έδωσε μια συναυλία στο Γαλλικό Θέατρο (French Theatre) στο Beyoğlu, που θεωρείται σημείο αναφοράς για την Οθωμανική κλασσική μουσική. Αυτό το ιστορικό γεγονός για την τουρκική μουσική – παρουσιασμένο για πρώτη φορά σε μοντέρνα σκηνή – μαζί με μια σειρά από συναυλίες που ακολούθησαν, εδραίωσαν ένα νέο είδος εκτέλεσης στην τουρκική έντεχνη μουσική δημιουργώντας υψηλά μέτρα και σταθμά που ελάχιστοι αοιδοί μπόρεσαν να φτάσουν. Ανάμεσα σε όλα, ο Selçuk ήταν κι ο πρώτος που εκτέλεσε μουσικό έργο όρθιος. Πριν από τη συγκεκριμένη συναυλία, η συνήθης πρακτική για τους παραδοσιακούς μουσικούς ήταν να κάθονται άνετα και να τραγουδούν μπροστά σε ολιγάριθμο ακρωατήριο σε ιδιωτικές συγκεντρώσεις και μικρής κλίμακας συναντήσεις.

Ξεκινώντας στη δεκαετία του ‘20, ο Selçuk ηχογραφεί δίσκους των 78 στροφών, για τις εταιρείες, His Master's Voice, Orfcon Record, Polydor, Odeon, και Pathe Record. Αυτοί οι δίσκοι τον έκαναν διάσημο παντού στην Τουρκία. Στα 1954 έγινε διευθυντής της ορχήστρας του Istanbul Conservatory και παρουσίασε ως μαέστρος και σολίστ περισσότερες από 300 συναυλίες μέχρι το 1976, κλείνοντας μια 22χρονη πορεία θριάμβου.

Ο Selçuk είναι αναμφίβολα ο σημαντικότερος αοιδός της Οθωμανικής μουσικής στον 20^ο αιώνα. Η επιρροή του δεν συγκρίνεται με κανενός άλλου τούρκου τραγουδιστή. Ο τρόπος και το ύφος της μουσικής του εκτέλεσης ήταν τόσο καθοριστικά που τα μουσικά στυλ στην Τουρκία μετά την εμφάνιση του χωρίστηκαν σε κατηγορίες "προ Selçuk" και "μετά Selçuk".

Η σημαντικότερη συνδρομή του Selçuk στην τεχνική εκτέλεσης των μουσικών έργων ήταν η εισαγωγή ενός απλούστερου, ειλικρινούς και σίγουρα πιο μελωδικού στυλ. Οι παλαιότεροι τραγουδιστές είχαν τη συνήθεια να χρησιμοποιούν πολλούς διακοσμητικούς λαρυγγισμούς για να εντυπωσιάσουν. Αυτά τα στολίδια ήταν ιδιόμορφα χαρακτηριστικά των αφηγητών του Κορανίου και ο Selçuk κατάφερε γρήγορα να ορίσει ξεκάθαρα τις διαφορές ανάμεσα στην θρησκευτική και την κοσμική μουσική, κρατώντας το gazel (ποιητική φόρμα με δίστιχα που μοιράζονται ρίμα και ακολουθεί επωδός) αλλά εξελίσσοντας το σε μια πιο λαϊκή έκδοση του Οθωμανικού φωνητικού αυτοσχεδιασμού. Γενικά, κατάφερε να αποδώσει με τον πιο σχετικό και ουσιαστικό τρόπο, τόσο τις θρησκευτικές, όσο και τις κοσμικές μουσικές συνθετικές φόρμες. Ωστόσο οι καινοτομίες που εισήγαγε στην εκτέλεση δεν ακούστηκαν ξένες, ούτε προκάλεσαν τη φύση της Οθωμανικής κλασσικής μουσικής. Τουναντίον κατάφερε να συνενώσει το παλαιό με το νέο, το παραδοσιακό με το μοντέρνο.

Το ρεπερτόριο που διέθετε στην κλασσική Οθωμανική μουσική ήταν τεράστιο. Ακόμα και μια γρήγορη ματιά στους δίσκους του, είναι αρκετή για να δείξει το εύρος των συνθέσεων που ήξερε και είχε αποδώσει. Ακόμα περισσότερο είχε βαθιά γνώση των πιο αυθεντικών αποδόσεων και ερμηνειών των κλασσικών συνθέσεων.

Ο Selçuk ήταν μοναδικός τραγουδιστής με ευκολία να χρησιμοποιεί τη φωνή του σα μουσικό όργανο. Η κλασσική Οθωμανική μουσική, απέκτησε στον 20^ο αιώνα δύο κορυφαίους ερμηνευτές που ποτέ άλλοτε δεν είχε και που κατ’ουσία την διέσωσαν: Τον Tanburi Cemil Bey στην οργανική μουσική, και τον Münir Nurettin Selçuk στο τραγούδι. Αυτό που κατάφερε ο Selçuk ήταν να παρουσιάσει το φωνητικό αντίβαρο αυτού που έκανε ο Tanburi Cemil με την οργανική μουσική.

Αυτά έγραψε περίπου ο Bülent Aksoy στην παρουσίαση ενός CD για τη δουλειά που είχε κάνει ο Münir Nurettin Selçuk για το αρχείο του Istanbul Conservatory.

Ο Münir Nurettin Selçuk συνήθιζε να πηγαίνει και να ψέλνει στο Άγιο Όρος. Οι μοναχοί τον καλοδεχόντουσαν και του έδιναν το αριστερό ψαλτήρι. Λίγο πριν το θάνατο του, στα 1979 περίπου, βρέθηκαν αντιμέτωποι σε μια κόντρα τεριρέμ ο Münir Nurettin Selçuk κι ο Φιρφιρής, μοναχός που μόνο το παρατσούκλι του θυμάμαι από αυτά που έχω ακούσει. Σε εκείνο το παρεκλήσσι, συναντήθηκαν οι 2 από τις 3 σπουδαιότερες φωνές (αντρών) του κόσμου όλου. (Έλειπε ο Nusfrat Fateh Ali Khan!) Κι από ότι λένε κουνήθηκε ο ουρανός κι η γη...

Δυο τραγούδια του Münir Nurettin Selçuk, για να πάρετε μια γεύση:

Aheste Cek Kurekleri

Aziz Istanbul

The Texas Rangers, Notes from an Architectural Underground

Μεταξύ 1951 και 1957, κάποιοι νέοι Αρχιτέκτονες – με στόχο και σκοπό την αλλαγή της Αρχιτεκτονικής Παιδείας - συγκεντρώθηκαν στη σχολή της Αρχιτεκτονικής, του Πανεπιστημίου του Texas στο Austin. Οι "Texas Rangers," όπως αργότερα ονομάστηκαν - ανάμεσα σε άλλους οι Bernhard Hoesli, Colin Rowe, John Hejduk, Robert Slutzky, Lee Hodgden, John Shaw, and Werner Seligmann – δημιούργησαν ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα άνευ προηγουμένου που αμφισβήτησε και προκάλεσε τις παιδευτικές μεθόδους της εποχής και που περιείχε σε μεγάλο βαθμό τις αρχές και τις εξηγήσεις για μια μεταμοντέρνα επανάσταση στην Αρχιτεκτονική.

Προκαλώντας τις αντίθετες με όποια πνευματική αναζήτηση (“αντι-διανοουμενίστικες”) τάσεις, τόσο της πραγματιστικής περιφερειακής παράδοσης στην Αμερική, όσο και της μοντερνιστικής – στυλ Bauhaus – παιδαγωγικής στην αρχιτεκτονική εκπαίδευση, το νέο curriculum πρότεινε ότι ένα χρήσιμο κομμάτι της αρχιτεκτονικής θεωρίας μπορούσε να προέλθει από μια συνεχή κριτική αξιόλογων κτιρίων και αρχιτεκτονικών θεμάτων κατά τη διάρκεια της ιστορίας και του πολιτισμού του ανθρώπου. Δώθηκε έμφαση στην αναπαράσταση και την οργάνωση του αρχιτεκτονικού χώρου, (σε αντιδιαστολή με τη διαδικασία της σχηματοποίησης και μορφοποίησης μόνο της μάζας του κτιρίου), μαζί με την αναγνώριση και εξέλιξη της αρχιτεκτονικής ιδέας. Ενθαρρύνθηκε και προωθήθηκε η χρήση της Gestalt ψυχολογίας για αξιολογήσεις, εκτιμήσεις και περιγραφές της αρχιτεκτονικής μορφής και του χώρου και αναγνωρίστηκε η αξία του ιστορικού προηγούμενου στη διαδικασία της αρχιτεκτονικής σύνθεσης. Αυτά λέει περίπου ο Charles W. Moore στο εισαγωγικό του σημείωμα για το βιβλίο του Alexander Caragonne “The Texas Rangers, Notes from an Architectural Underground”

Το βιβλίο εστιάζει στη χαρισματική φιγούρα του Colin Rowe, ‘του σημαντικότερου δασκάλου της αρχιτεκτονικής στο 2^ο μισό του 20^ου αιώνα’ κατά το Association of Collegiate Schools of Architecture και φυσικά στο νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που εφαρμόστηκε στο Texas και που με την εκδίωξη των Texas Rangers από το Austin, εξαπλώθηκε και κατάκτησε την αρχιτεκτονική εκπαίδευση.

Ο Colin ήταν άγγλος Αρχιτέκτονας, μαθητής του Rudolf Wittkower από το Warburg Institute του Πανεπιστημίου του Λονδίνου κριτικός και θεωρητικός της γενιάς των James Stirling, Colin St. John Wilson, Robert Maxwell, και Alan Colquhoun. Σαρκαστικός και φλεγματώδης, με ευχέρεια λόγου και ικανότητες αρχαίου Αθηναίου ρήτορα, δύσκολα τα έβαζες μαζί του. Για την ακρίβεια κανένας δεν τα έβαλε μαζί του όσο ζούσε. Μετά το θάνατο του βρέθηκαν μερικοί, μερικοί. Κι αυτό γιατί έβγαζε νόημα. Ήταν στοχαστής ελεύθερος κι όσο κι αν σε εξόργιζε η προσωπικότητα του, σε κέρδιζαν οι άψογοι λογικοί του συνειρμοί.

Η πρώτη ουσιαστική κριτική παρουσίαση του μοντέρνου κινήματος στην Αρχιτεκτονική έγινε από αυτόν μέσα στις αρχές του ’40, με το άρθρο περί διαφάνειας: κυριολεκτικής και φαινομενικής. Εξαφάνισε τους “μαέστρους” του Bauhaus (Mies, Gropius, Moholy-Nagy), χωρίς να απορρίψει τους ουσιαστικούς Albers, van Doesburg, Itten, Kandinsky και Klee και αποθέωσε τον Le Corbusier. Τόσο που η σχολή που δημιούργησε μετά το Texas, μαζί με τους υπόλοιπους Texas Rangers, κόλλησε το παρατσούκλι 'Le Corb Academy'.

Κόντρα στην μετάλλαξη του μοντέρνου από τους εργολάβους, τους πολιτικούς και τους μοντερνο-φορμαλιστές, έθεσε τις βάσεις αυτού που ονομάστηκε μετα-μοντέρνο στην Αρχιτεκτονική και όταν κι αυτό έγινε στυλ και μανιέρα, έριξε το βάρος του στον αστικό σχεδιασμό και την ανάλυση του ιστορικού προηγούμενου (historical precedent). Σημαντικό πόνημα του το Collage City (1978) μαζί με τον Alfred Koetter κι άλλα του βιβλία τα: The architecture of Good Intentions (1994), As I Was Saying: Recollections and Miscellaneous Essay (1996), The Mathematics of the Ideal Villa and Other Essays (1976) και το Transparency και με τις 2 εκθέσεις του θέματος.

Ο Alexander Caragonne παρουσιάζει με καταπληκτικό τρόπο την απαρχή του κινήματος των Texas Rangers και τη μεγαλοφυία του Colin Rowe.